Mbũgĩ
mbũgĩ nĩ njokanĩrĩrio yothe ya meeciria na mathagumia ma tombo. na rĩtwa rĩngĩ nĩ hakiri (kuuma Gĩthweri 'akili').
rũthoome rwa mbũgĩ (psychology) nĩ rũrĩ na bata mũno kũrĩ andũ iharo-inĩ ngũrani ta: 1. Wonjoria (kũumbũria matua ma andũ ndũnyũ-inĩ) 2. Ũrigitani (gũkũrania na kũrigita andũ agũrũki kuuma mũingĩ.)
Mbũgĩ cia mũndũ kĩũmbe edit
kĩrĩra kĩa Abraham Maslow
Abraham Maslow arĩ mũthomi wa mbũgĩ kuma bũrũri wa United States ũrĩa kĩrĩra gĩake gĩkonie mũkuũko wa mabataro ma kĩmbũgĩ kĩmemerekete kĩharo-inĩ kĩu.
araarire mũcumbĩkiro wa mabataro ũũ. mabataro ma nyarĩrĩ ma Mũndũ nĩ: Mĩhũũmũ, irio, maaĩ, thingira, matonyo na toro.
mabataro ma kũrungo ka mbere nĩ: ũgima wa mwĩrĩ, wĩĩra, ng'ũndũ na wagi wa wagagu itũra-inĩ/ũrangĩri
mabataro ma karungo ga keerĩ nĩ: wendo, ũrata, gũkorwo na mũciĩ
mabataro ma karungo ga gatatũ nĩ: kwĩrica itanya-inĩ rĩna, kwĩyata na kũganwo nĩ andũ
mabataro ma gathirimũndũ nĩ: kũũmba kĩndũ kĩerũ na kũramata mĩtugo.
kũringana na maslow, andũ othe matarĩ na thĩĩna wa meciria mageragĩraga makinya maya mũtũrĩrĩ-inĩ
Mbũgĩ cia kĩrĩndĩ edit
njũthĩrĩria na mathomo ma mĩgendere na mawĩki ma mũigĩ nĩ ĩguũrĩtie maũndũ ma bata harĩ ũtaũkĩri wa mbũgĩ cia kĩrĩndĩ. wonjoria, Ũteti, na wĩtĩkio(ndini) nĩ imwe cia iharo iria mathomo ma mbũgĩ cia kĩrĩndĩ itonyaga.
kĩhooto kĩa mũngiki(mob justice) nĩ kĩururĩrio nĩ athuthuria mabũrũri-inĩ ta Kenya na Ghana