Kũbogotha

Kũbogotha nĩ ũrirũ ũhanĩkaga mũndũ e toro ũrĩa ũtũmaga mũndũ akorwo akĩaria na mũgambo mũnene rĩrĩa akomete. No gũkorũo kũrĩ mĩgambo mĩnene ya kũina kana mĩario mĩraihu na ĩtarĩ na ciugo gĩtaũ.

Mabuku-inĩ

Ũhoro wa gũbogotha nĩ wonekaga thĩinĩ wa "Petals of Blood" ya Ngũgĩ wa Thiong'o ituĩka rĩrĩa mũrwaru Joseph arakomete akietherwo ha kũhurũka.

O ho Macbeth ya Shakespeare, ũrĩa ũkoragwo na ituĩka rĩa kũbogotha harĩa mũthaki Lady Macbeth, arĩ "kĩgiĩko kĩihũirie toro", nĩ aracũthĩrĩrio nĩ mũtumia ũmwe na ndagĩtarĩ agĩtonya akomete akĩcoka agĩthamba moko, na akĩaria ciugo ici cia mwanya, "Out, damned spot! out, I say!" "Uma, kĩroro kĩũru! uma, nĩgwo ndauga!" ("Out, damned spot! out, I say!" Act 5, scene 1).